Vremeplov - 25.oktobar

U Crnoj Gori i vezano za Crnu Goru, na današnji dan dogodilo se, pored ostalog, sljedeće:

1913. Kralj Nikola je donio ukaz o raspuštanju Crnogorske narodne skupštine i za 11. januar naredne godine zakazao izbore. Na čelu skupštine, koja je mandat imala od 11. decembra 1911. g. bio je Jovan S. Plamenac, potpredsjednik je bio Šćepo Martinović, a sekretari Sava Dragović i Aleksa Čukić.

1972. Osnovan Pravni fakultet u Podgorici, kao nastavno-naučna i obrazovna ustanova u kojoj se organizuje i razvija obrazovni i naučno-istraživački rad u o oblasti pravnih i njima srodnih društvenih nauka. U skupštini Socijalističke Republike Crne Gore, prilikom donošenja Zakona o osnivanju Pravnog fakulteta, istaknuto je da se ,,osnivanje ove visokoškolske Ustanove nameće kao neophodno sa stanovištva ukupnih društvenih potreba Republike''. Pravni fakultet je jedan od utemeljivača Univerziteta Crne Gore. Fakultet prati svjetske trendove i dostignuća u oblasti visokog školstva s ciljem da sopstvenu djelatnost uskladi sa evropskim i svjetskim zahtjevima.

2004. U afiteatru Srednje poljoprivredne škole u Baru, zvanično je otvoren prvi privatni fakultet u Crnoj Gori. Osnivač Fakulteta za turizam, hotelijerstvo i trgovinu je Atlas Mont banka.

U svijetu se, pored ostalog, dogodilo:

732. Franački vladar Šarl u bici kod Poatjea teško porazio Saracene i time definitivno zaustavio njihov dalji prodor u zapadnu Evropu, što mu je donijelo nadimak Čekić. Poznat i pod imenom Karlo Martel

1400. Umro engleski pisac Džefri Čoser, začetnik moderne engleske književnosti. Njegove "Kenterberijske priče" smatraju se najznačajnijim djelom engleske srednjevjekovne književnosti.

1415. Englezi u Stogodišnjem ratu, pod komandom kralja Henrija V, nanijeli težak poraz Francuzima u bici kod Azenkura, na sjeveru Francuske.

1495. U Portugaliji na prijesto stupio kralj Manuel I Veliki ili Srećni. Finansirao istraživačke poduhvate moreplovaca Vaska da Game, Pedra Alvareša Kabrala i drugih, čija su otkrića potom postala portugalske kolonije, a Portugalija svjetska pomorska i kolonijalna sila. Tokom njegove vladavine iz zemlje protjerani Jevreji i Maori.

1616. Holandski moreplovac Dirk Hartog na putu prema Javi otkrio zapadne obale Australije.

1632. Rodjen Entoni van Levenhuk, holandski prirodnjak, izumitelj mikroskopa.

1647. Umro italijanski matematičar i fizičar Evangelista Toričeli, savremenik i nastavljač Galilejevog djela, izumitelj živinog barometra.

1806. Rođen njemački filozof Kaspar Šmit, poznat kao Maks Štirner. Ideolog anarhizma, čije je djelo "Jedini i njegova svojina" izazvalo burnu reakciju građanske inteligencije, pa je jedno vrijeme bilo zabranjeno.

1825. Rođen austrijski kompozitor, violinista i dirigent Johan Štraus Mlađi, proslavljeni "kralj valcera" i jedan od glavnih predstavnika klasične bečke operete.

1838. Rođen francuski kompozitor Žorž Bize, autor opere "Karmen", jednog od remek djela francuske i svjetske operske scene, čije je prvo izvođenje 1875. naišlo na loš prijem publike i kritike.

1881. Rođen španski slikar i vajar Pablo Pikaso, jedan od najvećih i najuticajnijih umjetnika XX vijeka, koji je s Žoržom Brakom napravio prekretnicu u evropskom slikarstvu, stvarajući novu koncepciju oblika i prostora.

1918. Kod mjesta Vitorio Veneto počela jedna od posljednjih bitaka u Prvom svjetskom ratu, završena 3. novembra pobjedom Italijana nad već dezorganizovanom austrougarskom vojskom.

1936. Vlade Njemačke i Italije potpisale tajan protokol o uzajamnoj pomoći, kojim je formirana osovina Rim-Berlin.

1938. Libija postala dio Italije.

1949. Sprovodeći blokadu Jugoslavije poslije rezolucije Informbiroa, SSSR otkazao gostoprimstvo jugoslovenskom ambasadoru u Moskvi, što su potom učinile i ostale zemlje komunističkog bloka. Blokada Jugoslavije trajala do 1955.

1956. Egipat, Jordan i Sirija osnovali jedinstvenu vojnu komandu radi koordinacije odbrane od izraelskog napada.

1971. Generalna skupština Ujedinjenih nacija odlučila da primi Kinu u svjetsku organizaciju i isključi Tajvan.

1983. Trupe SAD okupirale karipsku ostrvsku državu Grenadu pošto su ljevičarske snage izvele državni udar.

1995. Na osnovu sporazuma Izraela i Palestinske oslobodilačke organizacije o palestinskoj samoupravi, izraelske trupe počele povlačenje iz grada Dženin, na okupiranoj Zapadnoj obali.

2001. Na donatorskoj konferenciji Pakta za stabilnost jugoistočne Evrope u Bukureštu, Jugoslavija dobila pomoć od 430 miliona eura.

2003. U Rusiji uhapšen milijarder Mihail Hodorkovski, na čelu naftnog giganta Jukos. U maju naredne godine osuđen na devet godina zatvora zbog finansijskih malverzacija i utaje poreza.

2004. U sukobu muslimanskih demonstranata s vojskom i policijom na jugu Tajlanda život izgubile najmanje 84 osobe.

2005. Umrla Roza Parks, začetnica pokreta za zaštitu prava crnaca u SAD. Njeno odbijanje da ustupi bijelcu sjedište u autobusu, zbog čega je završila u zatvoru, začelo pokret za zaštitu ljudskih prava u toj državi.