Vremeplov
- 18.oktobar
U Crnoj Gori i vezano za Crnu
Goru, na današnji dan dogodilo se, pored ostalog, sljedeće:
1713. Na Korčuli je umro Tripo
Kokolja, barokni slikar. Rođen je u Perastu 1661. godine u porodici
koja je u 16. v. iz Nikšića preselila u Boku. Slikarstvo je učio u Veneciji,
a svojim djelima dostigao je vrhunac baroka u Boki Kotorskoj i Južnom
Jadranu. Poznat je po oslikavanju Gospe od Škrpjela na ostrvu ispod
Perasta. U palači svojih mecena Zmajevića u Perastu uradio je freske
koje nijesu sačuvane. Oslikao je i pjevalište dominikanske crkve na
Braču i neke svece na Korčuli.
1798. Na opštecrnogorskom
zboru u manastiru Stanjevići izglasan je prvi crnogorski zakonik - Zakonik
opšči crnogorski i brdski, poznat kao Zakonik Petra I. Imao je 16 članova,
a prethodila je Stega (zakletva) Petra Prvog koja je obavezivala Crnogorce
da brane domovinu. Istog dana izabrano je i Praviteljstvo suda crnogorskog
i brdskog - Kuluk. Kao prvi crnogorski organ vlasti objedinjavao je
sudsku i upravnu vlast.
1891. Završena je izgradnja 10 kilometara dugog cetinjskog vodovoda, prvog u
Crnoj Gori. Radove je finansirala knjeginja Milica, druga kćerka knjaza
Nikole koja se 1889. g. udala za velikog kneza Petra Romanova. Vodomaterijal
nabavljen je u Trstu, a objekat je projektovao slovenački hidrolog inženjer
Štirlic.
1918. Rođen na Cetinju Mario Maskareli, slikar i grafičar.
Preminuo u Risnu 2. avgusta 1966. godine.
1991. Na sastanku u Hagu, na kom je razmatrana situacija u SFRJ, utvrđen je predlog
kojim je bilo predviđeno da sve republike tadašnje Jugoslavije budu
priznate kao nove države. Momir Bulatović, tadašnji predsjednik Crne
Gore, izjasnio se za nezavisnost Crne Gore.
2006. Evropska komisija i Savjet Evropske unije dali su agreman Slavici Milačić
za izvanrednog i opunomoćenog ambasadora, prvog šefa Misije Crne Gore
u EU.
2007. Saopšteno da je turistička sezona bila najuspješnija
u posljednjih 20 godina. Crnu Goru posjetilo milion i sto hiljada turista,
registrovano je blizu sedam miliona noćenja. Ostvaren 39,6 odsto veći
prihod nego godinu ranije.
U svijetu se, pored ostalog, dogodilo:
1405. Rođen Enea Silvio Pikolomini, papa Pije II od 1458,
koji je pokušao da ujedini Evropu u krstaški pohod protiv Turske. Njegovi
istorijski spisi sadrže vrijedne podatke o evropskim narodima, uključujući
južnoslovenske narode.
1685. Francuski kralj Luj XIV poništio Nantski edikt i time
lišio protestante vjerskih i građanskih sloboda koje im je 1598. garantovao
kralj Anri IV. Oko 200.000 protestanata, uglavnom intelektualaca, potom
je emigriralo u susjedne zemlje.
1697. Rođen italijanski slikar Đovani Antonio Kanal, poznat kao Kanaleto, čuveni
majstor venecijanskih pejsaža.
1860. Britanske trupe tokom Opijumskog rata do temelja spalile
Juanmingjuan, ljetnju carsku palatu u Pekingu.
1867. SAD formalno preuzele suverenitet nad Aljaskom, koju su 30. marta 1867.
kupile od Rusije za 7,2 miliona dolara.
1893. Umro francuski kompozitor Šarl Guno, koji se proslavio operama "Faust" i "Romeo i Julija" i obradom Bahovog Prvog preludijuma "Meditacije" ili "Ave Marija".
1922. Osnovana Britanska radio kompanija, BBC.
1925, Rođena grčka glumica Melina Merkuri, veoma angažovana
šezdesetih godina XX vijeka u borbi protiv vojne hunte, potom ministar
kulture u vladi grčkih socijalista.
1926. Rođen Čak Beri, američki kompozitor i pjevač, začetnik rokenrola.
1931. Umro američki pronalazač Tomas Alva Edison. Patentirao preko 1.000 izuma,
među kojima su elektirčna sijalica sa ugljenim vlaknom, fonograf, mikrofon,
kinetoskop. U njegovoj čuvenoj laboratoriji u Menlo Parku, blizu Njujorka,
1884. radio i Nikola Tesla.
1956. Rođena Martina Navratilova, jedna od najboljih teniserki svih vremena.
Nastupala je za Čehoslovačku (gdje je rođena) a potom i za SAD. U svojoj
karijeri osvojila je 18 pojedinačnih Grend Slem naslova i još 41 Grend
Slem naslova u parovima. Turnir u Vimbldonu osvojila je čak 9 puta.
1967. Sovjetski vasionski brod "Venera 4" ušao u atmosferu Venere kao prva letjelica u istoriji astronautike i emitovao
podatke na Zemlju. Kontakt izgubljen kada je brod bio na 27 kilometara
iznad površine Venere.
1989. Pod pritiskom masovnih demonstracija generalni sekretar
Jedinstvene socijalističke partije Istočne Njemačke Erih Honeker podnio
ostavku, za novog šefa partije izabran Egon Krenc, ali su antivladine
demonstracije nastavljene.
1991. Na drugom plenarnom zasijedanju Konferencije o Jugoslaviji
u Hagu predsjednik Srbije Slobodan Milošević, odbio prijedlog Deklaracije
o Jugoslaviji kojom je bilo predviđeno da bivše federalne jedinice postanu
suverene i nezavisne međunarodno priznate republike. Milošević kasnije
odbio sve ostale verzije "Sporazuma za opšte rješenje krize" u SFRJ koje su nudili međunarodni posrednici.
1998. Tajvanski izaslanik Ku Čen Fu, na kraju šestodnevne posjete Kini, razgovarao
s kineskim predsjednikom Đangom Ceminom, što je bio prvi susret na najvišem
nivou dvije strane od 1949.
1998. Najmanje 700 ljudi poginulo u eksploziji naftovoda
na jugu Nigerije.
2001. Četiri sljedbenika Osame bin Ladena, vođe Al Kaide, osuđena u Njujorku
na doživotnu robiju bez prava žalbe, zbog bombaških napada na ambasade
SAD u Africi 1998.
|
